Czy można uniknąć zaparć u maluszka? Poznaj przyczyny problemu i sposoby jego rozwiązania

​

Jak głosi stare powiedzenie – lepiej zapobiegać, niż leczyć. Jeśli jesteś świeżo upieczonym rodzicem, doskonale wiesz, czym jest ciągła kontrola i obawa o zdrowie niemowlęcia. Czy istnieje sposób na to, aby uniknąć przykrych i dokuczliwych zaparć? Zgromadziliśmy dla Ciebie wiedzę w pigułce. Poznaj najważniejsze fakty już teraz!

Czym są zaparcia?

Zaparcie, nazywane także zatwardzeniem, wiąże się z trudnościami z wypróżnianiem. W przypadku osób dorosłych, które do tej pory wypróżniały się regularnie i zgodnie z przyjętą normą (tj. przeciętnie 1-2 razy dziennie, każdego dnia), o zaparciu można mówić wówczas, gdy defekacja występuje rzadziej niż dwa razy w tygodniu i do tego jest utrudniona. Kryteria rozpoznawania zaparć u dzieci są nieco inne.

Różnica polega przede wszystkim na tym, że w przypadku dzieci, a szczególnie niemowląt do 6. miesiąca życia, zaparcia nie można stwierdzić na podstawie częstotliwości wypróżnień. Dzieje się tak dlatego, że u maluszków zupełnie normalną sytuacją jest ta, w której wypróżniają się one zarówno kilka razy dziennie, po każdym posiłku, jak i właśnie 1 czy 2 razy na tydzień. Jeśli nie ma innych niepokojących objawów i dziecko rozwija się prawidłowo, nie ma też powodu do obaw.

O zaparciu u niemowlęcia możemy mówić wtedy, gdy podczas wypróżnienia maluszek wyraźnie męczy się, pręży, jest rozdrażniony. Do tego stolec jest zbity i twardy, a brzuszek bolesny. Przewlekłym zaparciom często towarzyszy też brak apetytu, a co za tym idzie – spadek masy ciała.

Przyczyny zatwardzenia u najmłodszych

Istnieje wiele przyczyn zaparć u dzieci, zarówno te błahe, dające się szybko wyeliminować, jak i poważniejsze, związane z konkretnymi jednostkami chorobowymi.

Wśród tych pierwszych należy wymienić m.in.:

• przyjmowanie za małej ilości płynów;
• przyjmowanie pokarmów ubogich w błonnik;
• rozszerzenie diety o pokarmy bezmleczne;
• karmienie sztuczne.

Jeśli chodzi o poważniejsze schorzenia, których objawem mogą być zaparcia, należą do nich m.in.:

• alergia pokarmowa;
• celiakia;
• blizny odbytu;
• wady anatomiczne odbytu;
• choroba Hirschsprunga;
• niedrożność jelit.

Wszelkie niepokojące objawy należy skonsultować z pediatrą, który następnie – w razie potrzeby – skieruje na badania i wdroży leczenie.

Czy można uniknąć zaparć u noworodka i niemowlaka?

Wiele osób zastanawia się nad tym, czy można pomóc noworodkom z zaparciami albo w ogóle ich uniknąć. Otóż tutaj niestety nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Jest jednak i dobra wiadomość. Wdrażając profilaktykę, zdecydowanie można zminimalizować ryzyko zaparć.

Co takiego należy więc zrobić? Oto kilka wskazówek:

• zwiększenie ilości płynów – przede wszystkim czystej wody, ale można też naprzemiennie podawać maluszkowi rozcieńczone z wodą kompoty i soki. Dzięki temu stolec będzie rozluźniony i dziecko nie powinno mieć dużych trudności z wypróżnieniem;
• wprowadzenie do diety produktów bogatych w błonnik – jeśli maluszek może już przyjmować inne pokarmy niż mleko, jego dieta powinna być bogata w warzywa i owoce, które są doskonałym źródłem błonnika. Można je podawać w różnej formie, zarówno jako soki, przeciery, pieczone, w kawałku na surowo, itd.;
• stopniowe rozszerzanie diety zgodnie z wytycznymi – nowe produkty należy wprowadzać ostrożnie, w niewielkich ilościach (dot. to w szczególności np. roślin strączkowych). Najlepiej odczekać kilka dni z podaniem kolejnego nowego produktu i obserwować reakcje dziecka na nową żywność. Jeżeli po jakimś produkcie wystąpi zatwardzenie, lepiej go wycofać i poszukać czegoś w zamian lub zmniejszyć porcje;
• stałe pory posiłków – ten punkt dotyczy oczywiście już nieco większych dzieci, które mają rozszerzoną dietę i nie piją mleka mamy na żądanie. Uregulowany rytm dnia jest niezmiernie ważny. Stałe pory posiłków przełożą się również na regularne wypróżnianie po nich.

Raz na jakiś czas zaparcia mogą zdarzyć się każdemu, zazwyczaj nie są groźne i szybko mijają. Ale nigdy nie można ich lekceważyć. Prawidłowa dieta maluszka już od pierwszych miesięcy jego życia to podstawa. Warto o nią dbać, by oszczędzić sobie i dziecku przykrych doznań.

Bibliografia:

1. Dr n med. Dziechciarz P., Jakie są kryteria rozpoznawania zaparcia u noworodków, niemowląt i dzieci do 4. roku życia? Jakie są najczęstsze przyczyny zaparcia w tej grupie wiekowej?, https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.3.10.37., data dostępu: 30.01.2020
2. Dr n med. Dziechciarz P., Problemy z wypróżnieniem u 3-miesięcznego dziecka, https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/60410,problemy-z-wyproznieniem-u-3-miesiecznego-dziecka, data dostępu: 30.01.2020