Środa, 19 lutego 2025

Dieta FODMAP: klucz do łagodzenia objawów IBS

29 stycznia 2025

0

​Dieta FODMAP to sposób żywienia, który łagodzi objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) poprzez redukcję fermentujących węglowodanów. Nazwa FODMAP pochodzi od fermentujących oligosacharydów, disacharydów, monosacharydów i polioli. Substancje te są trudne do strawienia, co może prowadzić do problemów trawiennych.

Co oznacza FODMAP?

FODMAP to skrót od "fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole." Są to węglowodany, które organizmowi trudno jest rozłożyć i przyswoić w jelicie cienkim. Związki te obejmują:

  • fruktozę (monosacharyd),
  • laktozę (disacharyd),
  • fruktany i galaktany (oligosacharydy),
  • takie alkohole cukrowe jak sorbitolmannitol i ksylitol (poliole).

Spożywanie ich w dużych ilościach może prowadzić do problemów trawiennych u osób z zespołem jelita drażliwego.

Jakie są zasady diety FODMAP?

Dieta FODMAP opiera się na trzech podstawowych zasadach:

  1. eliminacja produktów, które są bogate w fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole. Proces ten trwa od 2 do 6 tygodni, zależnie od indywidualnej tolerancji organizmu, jego celem jest złagodzenie objawów zespołu jelita drażliwego (IBS) przez ograniczenie spożycia węglowodanów trudnych do strawienia.
  2. stopniowe ponowne wprowadzanie wcześniej wykluczonych produktów. Dzięki temu można zidentyfikować składniki diety, które mogą wywoływać objawy IBS, co pozwala określić pokarmy powodujące niekorzystne reakcje i dostosować dietę do potrzeb danej osoby.
  3. personalizacja jadłospisu. Na tym etapie tworzy się plan żywieniowy oparty na wynikach poprzednich kroków, celem jest zwiększenie różnorodności posiłków przy jednoczesnym kontrolowaniu objawów trawiennych. Taka personalizacja pomaga uniknąć niedoborów składników odżywczych i zapewnia zdrowe odżywianie na dłuższą metę.

Współpraca z dietetykiem podczas stosowania diety FODMAP jest kluczowa. Specjalista pomaga prawidłowo przeprowadzić wszystkie etapy oraz zapobiegać ewentualnym niedoborom, takim jak brak błonnika czy wapnia. Badania dowodzą skuteczności tej metody u wielu osób cierpiących na IBS dzięki odpowiednim zmianom w diecie FODMAP.

Jakie produkty są dozwolone w diecie FODMAP?

Produkty o niskiej zawartości fermentujących węglowodanów odgrywają istotną rolę w diecie FODMAP, pomagając łagodzić objawy zespołu jelita drażliwego (IBS). Można sięgać po takie owoce jak:

  • maliny,
  • truskawki,
  • pomarańcze,
  • kiwi.

Wśród warzyw zalecane są:

  • ziemniaki,
  • papryka,
  • marchew,
  • brokuły (jedynie różyczki),
  • grzyby takie jak boczniaki i pieczarki.

W kwestii zbóż preferuje się:

  • ryż,
  • komosę ryżową,
  • płatki owsiane.

Dla dostarczenia białka warto spożywać:

  • mięso,
  • ryby,
  • jaja.

Bezpieczne do jedzenia są orzechy włoskie i laskowe. Produkty mleczne powinny być bezlaktozowe; często akceptowane są także sery dojrzewające.

Cebuli i czosnku należy unikać jako przypraw, a tłuszcze najlepiej wybierać roślinne. Zioła można stosować według własnej tolerancji. Dzięki przestrzeganiu zasad diety FODMAP istnieje możliwość lepszego kontrolowania symptomów IBS oraz poprawy jakości życia poprzez odpowiedni dobór pokarmów zgodnych z dietą FODMAP.

Jakie produkty są niewskazane w diecie FODMAP?

Produkty bogate w FODMAP mogą zaostrzać dolegliwości związane z zespołem jelita drażliwego (IBS), dlatego warto ograniczyć spożycie pewnych pokarmów. Należy unikać:

  • owoców takich jak jabłka, gruszki, arbuz,
  • warzyw takich jak cebula, czosnek, kalafior,
  • produktów zbożowych zawierających pszenicę,
  • produktów mlecznych zawierających laktozę, takich jak mleko krowie i tradycyjne jogurty,
  • roślin strączkowych, jak groch i fasola,
  • orzechów pistacjowych i nerkowca.

Te produkty dostarczają galaktanów i polioli. Dodatkowo, niektóre substancje słodzące, na przykład fruktoza czy ksylitol, również powinny być eliminowane z diety FODMAP ze względu na trudności trawienne. Staranny dobór odpowiednich produktów jest kluczowy dla łagodzenia objawów gastrycznych związanych z IBS.

Jak stosować dietę FODMAP?

Aby efektywnie stosować dietę FODMAP, warto przejść przez trzy kluczowe fazy. Najpierw należy przez 2 do 6 tygodni unikać produktów bogatych w fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole. Ten etap ma na celu złagodzenie objawów zespołu jelita drażliwego (IBS) poprzez ograniczenie spożycia trudnych do strawienia węglowodanów.

Kolejnym krokiem jest stopniowe ponowne włączanie wcześniej wyeliminowanych produktów FODMAP. Proces ten trwa od 8 do 12 tygodni i pomaga zidentyfikować pokarmy powodujące niepożądane reakcje układu trawiennego. Kluczowa jest tutaj uważna obserwacja reakcji organizmu na każdy nowo dodany składnik.

Zaleca się współpracę z dietetykiem podczas całego procesu, aby uniknąć niedoborów pokarmowych i zapewnić zdrowe odżywianie na dłuższą metę. Specjalista pomoże nie tylko przejść przez wszystkie etapy diety, ale także dostosować jadłospis do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Artykuł partnera

Komentarze (0)

Zostaw komentarz