Jakie są objawy i konsekwencje niedoboru witaminy D?

Witamina D jest niezbędna dla zachowania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jej niewielkie ilości znajdują się w pożywieniu, przede wszystkim jest ona jednak syntezowana w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego. Niestety, w naszych szerokościach geograficznych ze względu na zmienną pogodę bardzo powszechnym problemem jest niedobór witaminy D u osób w różnym wieku. Może on wywoływać nieprzyjemne objawy i zwiększać ryzyko występowania wielu groźnych chorób.

Z tekstu dowiesz się:

• czym może być spowodowany niedobór witaminy D,
• jak może się objawiać niedobór witaminy D,
• jakie są konsekwencje niedoboru witaminy D.

Witamina D pod względem chemicznym to dwie równoważne biologicznie substancje – witamina D₂, zwana również ergokalcyferolem, oraz witamina D₃, znana również jako cholekalcyferol.

Witamina D pełni mnóstwo istotnych funkcji w ludzkim organizmie. Przede wszystkim reguluje ona gospodarkę wapniowo-fosforanową, odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego, układu sercowo-naczyniowego, układu nerwowego, a nawet zapobiega rozwojowi niektórych nowotworów.

Brak witaminy D w organizmie – czym jest spowodowany?

Witamina D może być dostarczana organizmowi na dwa sposoby. Otóż jej pewne ilości znajdują się w pożywieniu – przede wszystkim w produktach mlecznych oraz tłustych morskich rybach i owocach morza. Niestety, ilości te są niewielkie i niewystarczające, by pokryć dzienne zapotrzebowanie człowieka na tę witaminę. Druga, kluczowa droga dostarczania witaminy D organizmowi to ekspozycja skóry na działanie promieniowania słonecznego – wówczas zachodzą w niej procesy chemiczne prowadzące do syntezy witaminy D.

Niestety, w Polsce wystarczająca synteza witaminy D pod wpływem promieniowania słonecznego jest możliwa tylko od maja do września – przy założeniu, że człowiek przebywa na słońcu między 11:00 a 15:00 co najmniej przez 20 minut, z odsłoniętymi ramionami, rękami oraz dolną częścią nóg. Dlatego też bardzo powszechnym problemem zdrowotnym jest niedobór witaminy D – to stan o wiele bardziej rozpowszechniony niż nadmiar witaminy D w organizmie.

Poziom witaminy D₃ w organizmie pozwalają określić badania laboratoryjne krwi, chociaż ich wyniki należy interpretować indywidualnie. Niektórzy lekarze uważają, że niedobór witaminy D rozpoczyna się od wyniku poniżej 30 ng/ml, inni, że poniżej 20 ng/ml. Dlatego wyniki badania rozpatruje się, biorąc pod uwagę m.in. wiek pacjenta oraz porę roku, w której zostało wykonane, i dopiero na tej podstawie ustala się dawkowanie witaminy D w suplementach diety.

Niedobów witaminy D – objawy

Badanie poziomu witaminy D w organizmie zleca się pacjentom, u których występują objawy w postaci:

• zwiększonej łamliwości kości,
• zwyrodnień układu kostnego,
• zaburzeń w pracy układu nerwowego,
• bólu i skurczów mięśni,
• ogólnego osłabienia organizmu,
• spadku odporności,
• częstych infekcji i przeziębień,
• stanów zapalnych skórnych,
• krwawienia z dziąseł,
• rozchwiania zębów,
• pogorszenia słuchu,
• zapalenia spojówek.

Niski poziom witaminy D₃ – jakie mogą być konsekwencje?

Niedobór witaminy D w organizmie to poważny problem zdrowotny, którego nie można lekceważyć! U dzieci może on upośledzać rozwój i mineralizację kości oraz zębów, czego efektem mogą być krzywica, opóźnione ząbkowanie oraz próchnica zębów mlecznych.

Dowiedziono, że u osób dorosłych – a przede wszystkim starszych – niedobór witaminy D może zwiększać ryzyko złamań kości oraz rozwoju osteoporozy. Jej prawidłowy poziom warunkuje działanie układu odpornościowego, co chroni przed przewlekłymi procesami zapalnymi oraz chorobami autoimmunologicznymi, np. nieswoistym zapaleniem jelit oraz fibromialgią. Istnieją badania naukowe, które wiążą niski poziom witaminy D₃ w organizmie m.in. z chorobami serca (przerostem lewej komory), miażdżycą, chorobą Parkinsona, chorobą Alzheimera, zaburzeniami poznawczymi, depresją, cukrzycą, a nawet nowotworami – przede wszystkim prostaty, gruczołu piersiowego oraz jelita grubego.